‘Ason’ (sangka kutsara nga istorya para sa tamad magbasa) ni Michael ‘Mike’ Q. Orquejo

Follow Balay Sugidanun on WordPress.com

Gamay pa kag nailo sa ginikanan si Ason — ang ngaran nga gintugro kana pag-abot na sa balay. Nakita tana ni tatay sa kamalig ridto sa taramanan nga nagahibi nga nagaisarahanon. Ginasagap na ang anang nanay nga indi na run makita. Gindara tana ni tatay sa balay agud sagudon kag pabahulon. Kun napabay-an rudto sa kamalig sa tunga kang taramnan, pat-ud nga napatay gid tana dayon sa kagat kang mga pulahan kag daragkul nga subay.

Tam-an ka bingit si Ason. Gusto na nga permi tana ginakaptan kag ginakungkong. Dali lang tana matarugan kun man-an na nga mainit nga palad kang tawo ang nagahikap kana kag indi ang sangka panid nga naog lang. Umpisa kang pagpapurot kana ni tatay, wara run tana ti gana magkaon. Gusto na lang magturog kag maghibi kang tingil tingil. Kis-a nami du lang takluban kang tela para mapatay kag mag untat run ang anang sakripisyo. Kun dar-on namun tana sa gwa, amo man ana sunod sunod sa ayam hay abit na amo dya ang anang nanay. Husto lang tana singhalan kang ayam. Nagahibi lang tana liwat kang tingil tingil. Karuluoy lang si Ason, gamay pa dya katama para mangabuhi nga naga isarahanon.

Kahapon, napatay run si Ason. Kaluoy lang ang anang sitwasyon. Nagabatang dya sa naog, dunglay ang anang ulo, nagakipot ang anang mga mata kag tigdas ang anang lawas. Ginkagat tana kang mga subay nga pula. Wara gid tana nagbuhay sa kalibutan kag wara na gid makita kun ano kanami ang mga taramnan. Kun ano dya ka berde kun Agosto kag kun ano ang pag-ingat na kadya nga daw mga bulawan kung tag-arani kun Enero. Kaluoy lang si Ason, wara na madapgan ang mahamot nga lao kun Hunyo.

Kaluoy man si Ason, wara gid tana makasipal sipal sa mga tinumpok kang inutod kun taggararab sa baryo. Wara gid tana ka saylo-saylo sa mga puno kang kasoy kag bugnay nga pirme may bunga kun tag-irinit. Wara na gid nabatian ang kalas kang tubig sa sapa kada tapos bagyo kag ang huni kang traktora nga naga-ukhal kang mga nagakudol-kudol nga lao kun tagtaranum.

Gintablog namun ang lawas ni Ason sa taramnan agud bisan paano, mangin sara tana sa lugar nga anang ginbayaan dayon. Kaluoy lang tana hay napatay tana dayon. Pero kun pinsaron, mayad run man ra gani hay indi run tana magbahol para lang gulgulan kang liog kag ilangkay sa kapayas kag balunggay imaw kang tanglad para ipadlli sa mga manuggarab kun Marso.

Rest in peace, Ason.

( 411 words)

Filed under: DAGYAW, KINARAY-A Tagged: Balay Sugidanun, Mike Orquejo, Mother Tongue, PADYA KINARAY-A